الگوی روند و ایستایی سری های زمانی جریان سطحی در دامنه ی جنوبی البرز

Authors

  • امیر سعدالدین دانشیار گروه آبخیزداری، دانشکدۀ مرتع و آبخیزداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، ایران
  • علی نجفی نژاد دانشیار گروه آبخیزداری، دانشکدۀ مرتع و آبخیزداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، ایران
  • مهسا میردشتوان دانش‌آموخته‌ دکترای گروه آبخیزداری، دانشکدۀ مرتع و آبخیزداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، ایران
Abstract:

تجزیه و تحلیل روند و ایستایی متغیرهای هیدرولوژیک، ابزارهایی مفید برای درک تغییرات اقلیمی هستند و می­توانند اطلاعات مفیدی را در مورد تغییرات محتمل در آینده فراهم نمایند. از آنجایی که ناایستایی سری­های زمانی می­تواند به دلایل مختلفی نظیر وجود روند در داده­ها رخ دهد، در تحقیق حاضر ابتدا آزمون­ ناپارامتری من-کندال همراه با روشی برای اصلاح تأثیر همبستگی سریالی بر روند (TFPW)، مورد استفاده قرار گرفتند؛ هم­چنین به جهت ارزیابی رابطه میان روند و ایستایی سری­های زمانی مورد بررسی، ایستایی سری­های زمانی توسط آزمون­های ایستایی بررسی گردید. یافته­های پژوهش حاضر نشان دادند که جریان سطحی در تمامی رودخانه­های اصلی مورد مطالعه در دامنه­های جنوبی البرز دارای روند کاهشی است. در ایستگاه­هایی که روند کاهشی معناداری از خود نشان دادند (لتیان و فیروزکوه)، استفاده از روش TFPW معناداری روند جریان سطحی را در ایستگاه­های مذکور از بین برد. نتایج آزمون­های ایستایی حاکی از ایستا بودن تمامی سری­ها پس از حذف همبستگی سریالی موجود در آن­ها است که این امر می­تواند متأثر از عدم وجود روند معنادار در این سری­ها باشد؛ با این حال ایستگاه فیروزکوه پس از اعمال روش TFPW ناایستایی معناداری در سطح اطمینان 95 درصد از خود نشان داد که این امر ممکن است ناشی از وجود جهش در سری داده­های این ایستگاه باشد. یافته­های پژوهش حاضر می­تواند به برنامه­ریزان و سیاست­گذاران در عرصه­های گوناگون مرتبط با برنامه­ریزی منابع آب کشور در انطباق با تغییرات اقلیمی در آینده یاری رساند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی تغییرات زمانی و روند دبی‌های حداقل در آبخیزهای منتخب دامنه جنوبی البرز

در سال‌های اخیر برداشت بی‌رویه، تغییرات اقلیمی و تغییر کاربری اراضی صورت گرفته در حوزه‌های آبخیز، اثرات متفاوتی بر جریان رودخانه و به‌خصوص جریان پایه و کم گذاشته است. با توجه به برداشت منابع آب زیرزمینی و تأثیر آن بر زمان رخداد و طول مدت رخ داد جریان کم در ایستگاه‌های مختلف نیاز به بررسی و تحقیق دارد. هدف از این پژوهش بررسی روند جریان کم در ایستگاه‌های هیدرومتری منتخب آبخیز کرخه است. بدین منظور...

full text

تحلیل روند و ایستایی جریان رودخانه به منظور مدلسازی سریهای زمانی هیدرولوژیکی

بسیاری از سریهای زمانی هیدرولوژیکی دارای روند بوده و ناایستا هستند. از طرفی یکی از مسائل مهم در مدلسازیسریهای زمانی هیدرولوژیکی بررسی وجود روند و رسیدن به یک سری زمانی ایستاست. بنابراین ارائه روشهایی کهبتواند روند و ایستایی را بررسی کرده و قبل از مدلسازی در تشخیصوجود یا عدم وجود ایستایی به ما کمک کند،بسیار مفید خواهد بود. از طرف دیگر بررسی روند میتواند در تفسیر رابطه بین فرآیندهای هیدرولوژیکی و...

full text

تحلیل ریخت‌زمین‌ساختی دامنه جنوبی البرز مرکزی

تحلیل و بررسی مورفوتکتونیک حوضه‌ی آبریز می‌تواند در شناخت تکتونیک فعال منطقه مفید بوده و اطلاعات مهم و ارزشمندی در مورد شرایط زمین‌ساختی منطقه و میزان فعالیت تکتونیکی منطقه‌ی مورد نظر، در اختیار ما قرار دهد. در این مقاله زمین‌ساخت فعال دامنه‌ی جنوبی البرز مرکزی در حوضه‌های آبریز جاجرود، ایوانکی و حبله‌رود (گلوشوت) با استفاده از شاخص‌های مورفومتری ناهنجاری سلسله مراتبی (Ha)، شاخص انشعابات (Bi)، ...

full text

اجزا ی زمین ساختی دامنه جنوبی البرز مرکزی ـ خاوری

دامنه جنوبی البرز مرکزی ـ خاوری، متشکل از اجزا ی زمین ساختی متعددی است که در این مقاله معرفی و تحلیل شده اند. این منطقه شامل یک سامانه راندگی پیچیده در شمال و یک حوضه پیشانی وسیع در جنوب مرز مناطق ساختاری البرز ـ ایران مرکزی است. تغییر روند کمربند کوهستانی البرز از شمال باختری ـ جنوب خاوری به شمال خاوری ـ جنوب باختری (از شمال سمنان تا شمال اسفراین) سبب تشکیل دو انحنای مهم در آن شده است که در ای...

full text

آنالیز سری های زمانی gps منطقه البرز

سری های زمانی gps شامل یک ترند خطی، حرکات پریودیک با فرکانس های سالیانه و نیم سالیانه، آفست ها و یکسری رفتار های دیگر تحت عنوان نویز می باشند. با توجه به کاربرد های متفاوت سری های زمانی مانند بررسی حرکات تکتونیک، تغییر پوسته زمین و دینامیک زلزله و غیره باید سری های زمانی با دقت بالایی تقریب گردند. برای این منظور لازم است که مولفه های سیستماتیک موجود در مدل تابعی با دقت بالایی تعیین شوند. در این...

full text

برازش الگوی فصلی سری زمانی به میزان آب‌دهی رودخانه‌ها در دامنه زمان (مطالعه موردی: رودخانه اترک)

امروزه بررسی و پیش‌بینی رفتار متغیر‌های هیدرولوژیکی و عناصر اقلیمی مؤثر بر آن در دامنه زمان مورد توجه محققان قرارگرفته است. به همین منظور استفاده از تحلیل‌ داده‌های وابسته به زمان در پیش‌بینی میزان آب‌دهی رودخانه‌ها از نظر آماری دارای اعتبار بوده، بطوریکه می‌توان نتایج حاصله را در برنامه‌ریزی و مدیریت منابع آب و طراحی تأسیسات زیربنایی به کار برد. رودخانه اترک یکی از منابع آبی مهم از نظر اقتصادی...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 71  issue 2

pages  537- 550

publication date 2018-08-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023